ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಮಾರ್ಚ್ 21 ನ್ನು ವಿಶ್ವ ಅರಣ್ಯ ದಿನವನ್ನಾಗಿ ( Forest day )ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲೆಡೆ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ದೈನಂದಿನ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಅರಣ್ಯ ಸಂಪನ್ಮೂಲದ ಪಾತ್ರ ಮತ್ತು ಅದರ ವಿನಾಶದಿಂದ ಆಗುವ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಅರಿವುಮೂಡಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುವ ಈ ದಿನದ ಬಗ್ಗೆ ಒಂದಿಷ್ಟು ಮಾಹಿತಿ ಇಲ್ಲಿದೆ.
ವಿಶ್ವ ಅರಣ್ಯ ದಿನ ಏಕೆ?-
1971ರ ನವೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಕೃಷಿ ಸಂಘಟನೆಯ 16ನೇ ಸಮ್ಮೇಳನದಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವ ಅರಣ್ಯ ದಿನ ಆಚರಿಸುವ ನಿರ್ಣಯ ಅಂಗೀಕರಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಇದರೊಟ್ಟಿಗೆ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧಿಧಿವೇಶನದಲ್ಲಿ ವಿಸ್ತೃತ ಚರ್ಚೆ ನಡೆದು ಸದ್ಯದ ಜತೆಗೆ ಮುಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಗೂ ಅರಣ್ಯ ಸಂರಕ್ಷಿಸಲು ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅರಣ್ಯ ದಿನ ಆಚರಣೆ ನಿರ್ಧಾರಕ್ಕೆ ಬರಲಾಯಿತು. ಅರಣ್ಯ ಹಾಗೂ ಮರವನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಸ್ಥಳೀಯ, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಾಗೂ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ರೂಪಿಸಲು ವಿವಿಧ ದೇಶಗಳು ಸಮ್ಮತಿಸಿ, ಅದರಂತೆ ಐದು ವರ್ಷದಿಂದ ಕಾರ‍್ಯನಿರತವೂ ಆಗಿವೆ. ಇದರ ಭಾಗವಾಗಿ ಮಾರ್ಚ್ 21ರಂದು ವಿಶ್ವ ಅರಣ್ಯ ದಿನ ಆಚರಿಸುವ ನಿರ್ಧಾರ ಕೈಗೊಂಡು 2012ರಿಂದಲೇ ಆರಂಭಿಸಲಾಗಿದೆ. 2012ರಲ್ಲಿ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅರಣ್ಯ ಸಂಶೋಧನಾ ಕೇಂದ್ರ ಆರು ದಿನಗಳ ಅರಣ್ಯ ದಿನಗಳ ಕಾರ‍್ಯಕ್ರಮ ರೂಪಿಸಿ ಇದಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಹತ್ವ ನೀಡಿ ಮಾರ್ಚ್ 21ರಂದು ವಿಶ್ವ ಅರಣ್ಯ ದಿನ ಆಚರಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಿತು. ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯೂ ಇದಕ್ಕೆ ಮುದ್ರೆಯೊತ್ತಿತು.
ದಿನದ ಮಹತ್ವ
ಅರಣ್ಯ ದಿನದ ಮಹತ್ವ ಅರಿಯುವುದು ಈಗ ಹೊಸತನಕ್ಕೂ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿದೆ. ಅದರಲ್ಲೂ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಕಾರ್ಬನ್‌ ಅಂಶ ತಗ್ಗಿಸುವ ಕ್ರಮವಾಗಿಯೂ ಅರಣ್ಯದ ಮಹತ್ವ ತಿಳಿಯಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಪ್ಯಾರಿಸ್‌ ಒಪ್ಪಂದಂತೆಯೇ 275 ಕೋಟಿ ಟನ್‌ ಕಾರ್ಬನ್‌ ಪ್ರಮಾಣ ತಗ್ಗಿಸಲು 50 ಲಕ್ಷ ಹೆಕ್ಟೇರ್‌ ಅರಣ್ಯೀಕರಣಕ್ಕೆ ಒತ್ತು ನೀಡಿದೆ. ಒಂದೆಡೆ ಅರಣ್ಯದ ಪ್ರಮಾಣ ತಗ್ಗುತ್ತಿದ್ದರೆ ಭಾರತದಲ್ಲಿಯೇ ಮರದ ಕೊರತೆ ಎದುರಾಗಿ ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ 39 ಸಾವಿರ ಕೋಟಿ ಮೌಲ್ಯದ ಮರ ಆಮದು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಿದೆ.
ಅರಣ್ಯದ ಮೇಲೆ ಒತ್ತಡ-
ಅರಣ್ಯವೆಂದರೆ ಅದು ಸಸ್ಯ ಸಂಪತ್ತು. ಸಾವಿರಾರು ಜಾತಿ ಮರಗಳು ಪ್ರಾಕೃತಿಕವಾಗಿ ಬೆಳೆದು ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜೀವವೈವಿಧ್ಯ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಣುಗಳೊಂದಿಗೆ ರೂಪುಗೊಂಡಿರುವ ತಾಣ. ಇಂಥ ಅರಣ್ಯದಲ್ಲಿ ಈಗ ಮರಗಳಿಗಿಂತ ಲಂಟಾನ, ಯುಪಟೋರಿಯಂನಂಥ ಅನಪೇಕ್ಷಿತ ಸಸ್ಯಗಳು ಬೆಳೆದು ಇಡೀ ಪ್ರಾಕೃತಿಕ ಪರಿಸರವನ್ನೆ ಹಾಳು ಮಾಡುವ ಸನ್ನಿವೇಶ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಿದೆ. ಅರಣ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ರಸ್ತೆಗಳ ನಿರ್ಮಾಣ, ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆ, ಜಲ ವಿದ್ಯುತ್‌ ಘಟಕಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆಯೂ ಅರಣ್ಯದ ಮೇಲೆಯೇ ಅನಗತ್ಯ ಒತ್ತಡ ಹುಟ್ಟು ಹಾಕುತ್ತಿದೆ.ಈ
ಈ ವರ್ಷದ ಥೀಮ್‌
ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಒಂದೊಂದು ಥೀಮ್‌ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡು ಈ ದಿನವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ವರ್ಷ ‘ ಅರಣ್ಯ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ’ ಎಂಬ ಥೀಮ್‌ನಡಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.
ವಿಶ್ವ ಅರಣ್ಯ ದಿನ
ಮಾನವ ಜನಾಂಗದ ಉಳಿವು ಮತ್ತು ಜೀವನಾಧಾರಕ್ಕಾಗಿ ಕಾಡುಗಳು ಬಹಳ ಮುಖ್ಯವಾಗಿವೆ. ಒಟ್ಟು ಜಾಗತಿಕ ಭೂಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 31 ಪ್ರತಿಶತ ಕಾಡುಗಳಿಂದ ಆವೃತವಾಗಿದೆ. ಒಂದು ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿನ ಹವಾಮಾನವನ್ನು ಕಾಪಾಡುವ ಮತ್ತು ಕಾಡುಗಳ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸುವ ಹಲವಾರು ವಿಭಿನ್ನ ಜಾತಿಯ ಸಸ್ಯಗಳು, ಪೊದೆಗಳು ಮತ್ತು ಪಕ್ಷಿಗಳು, ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಮತ್ತು ಕೀಟಗಳ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯಲ್ಲಿ ಇದು ಮಹತ್ವದ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಮಾರ್ಚ್ 21 ರಂದು ವಿಶ್ವ ಅರಣ್ಯ ದಿನವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಆಹಾರ ಸಂಸ್ಥೆಯು 1971 ರಲ್ಲಿ ಈ ದಿನವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು, ಮತ್ತು ಅಂದಿನಿಂದ ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಕಾಡುಗಳು ಏಕೆ ಮುಖ್ಯ?
ಅರಣ್ಯನಾಶವು ಉತ್ತುಂಗದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಕಾಡುಗಳನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸಲು ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವುದು ಮುಖ್ಯವಾಗಿತ್ತು. ಆದ್ದರಿಂದ, ವಿಶ್ವ ಅರಣ್ಯ ದಿನಾಚರಣೆಯನ್ನು ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಆಹಾರ ಸಂಸ್ಥೆ ಘೋಷಣೆಯೊಂದಿಗೆ, ಅರಣ್ಯನಾಶದ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮಗಳು ಮತ್ತು ಈ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲವನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವುದು ಏಕೆ ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ಜನರು ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ಜಾಗೃತರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಹವಾಮಾನವನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ಅರಣ್ಯಗಳು ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುವುದಲ್ಲದೆ, ವ್ಯಾಪಾರಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುವ ಹಲವಾರು ಅಮೂಲ್ಯ ಸರಕುಗಳಿಗೆ ಅವು ಮೂಲವಾಗಿವೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಅವು ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತವೆ. ಕಾಡುಗಳ ಉದಾರ ಕೊಡುಗೆ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ, ಮಾನವ ಜನಾಂಗವು ಹಲವಾರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆಯೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ.
ಕರ್ನಾಟಕದ ಅದ್ಭುತ ಉಪಕ್ರಮಗಳು:
ವಿಶ್ವ ಅರಣ್ಯ ದಿನಾಚರಣೆಯ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿರುವ ಭಾರತೀಯ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕವೂ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಕರ್ನಾಟಕದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಭಾಗವು ದಟ್ಟವಾದ ಮತ್ತು ಸುಂದರವಾದ ಕಾಡುಗಳಿಂದ ಆವೃತವಾಗಿದೆ, ಅಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಶಾಂತವಾಗಿ ನೆಲೆ ನಿಂತಿವೆ. ಇದು ಹಲವಾರು ಅಪರೂಪದ ಜಾತಿಯ ಪಕ್ಷಿಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಗೆ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. ಇವು ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಸಾಕಷ್ಟು ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮವನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತವೆ, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಕರ್ನಾಟಕದ ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಗಣನೀಯ ಸಹಾಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಹಲವಾರು ಜಂಗಲ್ ಲಾಡ್ಜ್ ಗಳೊಂದಿಗೆ, ಪ್ರವಾಸಿಗರು ಅರಣ್ಯ ಜೀವನವನ್ನು ಅನುಭವಿಸಲು ಹಾಗೂ ತಮ್ಮ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಆವಾಸಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಭವ್ಯ ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಲು ಸದವಕಾಶವಿದೆ. ಈ ಕಾಡುಗಳನ್ನು ಮರುಸ್ಥಾಪಿಸುವುದಲ್ಲದೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ನಿರ್ವಹಿಸಲಾಗಿದೆಯೆ ಎಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸರ್ಕಾರ ಹಲವಾರು ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಂಡಿದೆ. ಮರಗಳು ಮತ್ತು ಕಾಡುಗಳ ಮಹತ್ವದ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಲು ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯವು ಪ್ರತಿವರ್ಷ ವಿಶ್ವ ಅರಣ್ಯ ದಿನವನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತದೆ.
✍️ ಈ ಶಿವರಾಜ್ ಅರಸು